W jednej ze swych ostatnich decyzji Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów ukarał przedsiębiorcę telekomunikacyjnego za praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów, polegające na niepoinformowaniu konsumentów przed zawarciem umowy poza lokalem przedsiębiorstwa, o prawie do odstąpienia od umowy w ustawowym terminie 10 dni oraz za zaniechanie wręczania konsumentom wzoru oświadczenia o odstąpieniu od zawartej umowy.

Przypominam, że zgodnie z ustawą o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny przedsiębiorca, który zawiera z konsumentem umowę poza lokalem przedsiębiorstwa powinien przed jej zawarciem poinformować go o prawie odstąpienia od umowy w terminie 10 dni od jej zawarcia i jednocześnie wręczyć klientowi wzór oświadczenia o odstąpieniu. Wzór oświadczenia o odstąpieniu powinien zawierać nazwę, ewentualnie imię i nazwisko przedsiębiorcy oraz adres siedziby. Prawo do odstąpienia od umowy przysługuje konsumentom nie tylko w razie zawierania umów po za lokalem przedsiębiorstwa, ale także umów zawieranych na odległość np. kurier zawozi do klienta podpisaną przez przedsiębiorcę umowę, a po jej podpisaniu przez klienta jeden egzemplarz zabiera z powrotem.

Wzór oświadczenia o odstąpieniu od umowy można pobrać tutaj: itB_Legal_KIKE_Wzór_Odstąpienia_Od_Umowy

Co istotne, konsument może złożyć swoje oświadczenie o odstąpieniu także w innym dokumencie niż wzór przedstawiony mu przez przedsiębiorcę, a do zachowania dziesięciodniowego terminu wystarczającym jest wysłanie przez konsumenta pocztą takiego oświadczenia w ostatnim dniu 10-dniowego terminu. Dodatkowo, odstępując od umowy klient nie musi podawać żadnej przyczyny.

Chcąc uniknąć wszystkich powyższych obowiązków przedsiębiorcy telekomunikacyjni powinni zawierać umowy wyłącznie w ich lokalach np. w siedzibie lub biurze obsługi klienta. Zawarcie umowy w mieszkaniu klienta lub np. wymiana egzemplarzy umowy korespondencyjnie upoważniają każdego klienta-konsumenta do skorzystania z ustawowego prawa do odstąpienia bez podania przyczyn w terminie 10 dni.

Skutkiem naruszenia obowiązków poinformowania konsumenta o przysługującym mu prawie do odstąpienia od umowy jest wydłużenie terminu do odstąpienia od umowy. Bieg 10-dniowego terminu nie rozpoczyna się, a konsument może odstąpić od umowy w terminie 10 dni od uzyskania informacji o prawie do odstąpienia, nie później jednak niż po upływie trzech miesięcy od jej wykonania. W praktyce zatem, zaniechanie poinformowania o prawie do odstąpienia od umowy zawartej po za lokalem (a także na odległość) naraża każdego przedsiębiorcę na poniesienie dotkliwej kary finansowej nakładanej np. przez Prezesa UOKiK, a także wydłuża klientowi-konsumentowi prawo do odstąpienia.

Należy pamiętać, że z wykonaniem przez klienta prawa do odstąpienia od umowy nie można wiązać żadnych konsekwencji finansowych. Inaczej mówiąc, odstąpienie od umowy powoduje, że umowa nie została zawarta, a wszystko co strony sobie świadczyły w tym czasie musi zostać zwrócone. Dla przedsiębiorców telekomunikacyjnych oznacza to brak możliwości zatrzymania np. opłaty instalacyjnej czy też kwoty abonamentu za czas korzystania przez klienta z usług w czasie do odstąpienia od umowy. Ukarany w decyzji Prezesa UOKiK przedsiębiorca telekomunikacyjny (MNI Telecom) stosował tzw. odstępne tzn. obciążał konsumentów karą umowną za odstąpienie od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa w przypadku odstąpienia konsumenta od umowy w ustawowym, 10-dniowym terminie.

Za powyższe praktyki Prezes UOKiK nałożył na MNI Telecom ponad 900.000 zł kary. Decyzja (sygnatura RKR-61-20/13/WJ-36/13) w całości dostępna jest na stronie internetowej UOKiK https://www.uokik.gov.pl.

Obecnie, w związku z koniecznością wdrożenia wspólnej dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącej praw konsumentów planowane są zmiany, które na gruncie krajowym ujęto w ramy projektu ustawy o prawach konsumenta, której wejście w życie planowane jest z dniem 13 czerwca 2014 r.

Projekt zakłada m.in. uchylenie ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej. Planowane zmiany przewidują również wprowadzenie wydłużonego do 14 dni prawa konsumenta do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem lub na odległość bez podania przyczyny i co do zasady bez ponoszenia kosztów. W przypadku niepoinformowania konsumenta o prawie odstąpienia, prawo to wygasać ma po 12 miesiącach od upływu czternastodniowego terminu.

Łukasz Bazański

Autor jest radcą prawnym, prowadzącym kancelarię radcy prawnego, zajmującym się i specjalizującym w problematyce zagadnień wynikających z ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych oraz prawa telekomunikacyjnego.

itB Legal Kancelaria Radcy Prawnego Łukasz Bazański

www.itblegal.pl, sekretariat@itblegal.pl, tel. +48 609 534 158

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowi opinii prawnej ani porady. W celu uzyskania pełnych informacji lub porady prawnej, prosimy o kontakt: www.itblegal.pl, sekretariat@itblegal.pl, tel. +48 32 77 45 888