Wczoraj CPPC ogłosiło start 3 naboru wniosków celu C1.1.1 KPO. Wnioski można będzie składać od 6 czerwca do 6 sierpnia, a założenia konkursu istotnie różnią się od dwóch wcześniejszych naborów.
W konkursie udostępniono 248 obszarów o średniej wartości 9,5 mln zł, na których znajduje się ponad 470 tys. PA. Jest to w istocie wyjście naprzeciw postulatom KIKE, która od lat podkreślała skuteczność mniejszych obszarów w poszerzaniu portfolio potencjalnych beneficjentów. Intensywność wsparcia wynosi 90%, a rozliczanie projektów pozostaje w uproszczonej formule stawek jednostkowych. Uśredniona stawka referencyjna dla kraju wynosi 5018,16 PLN, czyli znacznie mniej niż w naborach roku 2023. Wydłużono nieznacznie (do 31.08.26) okres realizacji inwestycji.
Zmiany – zdaniem KIKE niekorzystne z punktu widzenia szans powodzenia naboru i jego otwartości – następują przede wszystkim w kryteriach punktowanych, gdzie powrócono do premiowania doświadczenia inwestycyjnego. Biorąc pod uwagę doświadczenia POPC stawia to w uprzywilejowanej sytuacji duże podmioty, co wydaje się zaskakujące w świetle ich licznych rezygnacji z realizacji umów podpisanych w ubiegłym roku. Co więcej, punkty za doświadczenie nie będą kompensowane deklarowanymi wcześniej punktami ujemnymi za wypowiedzenie umów zawartych w KPO 1 i 2, wprowadzono jedynie obowiązek wpłaty wadium w wysokości 50 tys. zł na wniosek dla podmiotów, które się tego dopuściły.
Jeśli chodzi o dwa pozostałe kryteria punktowe to znacznie ograniczono możliwość obniżania dofinansowania (z 50% do 10%) oraz realizacji inwestycji dodatkowych, które dobierane będą – podobnie jak w POPC – z puli PA obowiązkowych, przy czym odchodzi się od 100% obowiązku pokryciowego na rzecz niższego progu 75%.
KIKE zwraca też uwagę, iż nie uwzględniono postulatów Izby w dwóch kluczowych obszarach. Po pierwsze, w dalszym ciągu doświadczenie inwestycyjne dotyczy jedynie samego wnioskodawcy, bez możliwości wliczania doświadczenia udziałowców (Izba postulowała wprowadzenie progu min. 20% udziałów), ani też doświadczenia w charakterze podwykonawcy, a nie tylko inwestora.
Po drugie, znacznie zaostrzono wymogi w zakresie wykazania wykonalności finansowej. W przypadku zadeklarowania finansowania zewnętrznego wymagana będzie nieodwołalna promesa lub umowa kredytowa. Promesa musi dotyczyć konkretnie ocenianego projektu (w promesie musi być ujęta jego nazwa, wartość oraz okres realizacji). Promesa może być warunkowa (pozytywna ocena projektu przez CPPC), jednak okres jej zawarcia musi być adekwatny do okresu realizacji projektu i jego trwałości. Natomiast w przypadku zadeklarowania dokonania dokapitalizowania, takie dokapitalizowanie musi nastąpić przed dniem złożenia wniosku i musi zostać zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS) przed dniem podpisania umowy o dofinasowanie
Ocenę pozytywną sytuacji finansowej Wnioskodawcy i wykonalności inwestycji na podstawie wypełnionego arkusza analizy finansowej otrzyma projekt, w którym przepływy pieniężne dla każdego roku (do n+9) będą dodatnie.
W opinii KIKE kryterium to stanowi istotną barierę dostępu do konkursu dla małych i średnich operatorów z uwagi na trudności w pozyskaniu finansowania zewnętrznego, z którymi spotkaliśmy się w przypadku pozyskiwania gwarancji dla projektów z naborów 2023 roku. Ponadto utrudnia ono start zarówno spółkom celowym, jak i jednoosobowym działalnościom gospodarczym, a wymóg dodatnich przepływów w latach 2024-2026 wydaje się nierealistyczny w sytuacji posiadania podpisanych umów z wcześniejszych naborów. Przypomnijmy, że zyski z nich zaczną być generowane w większej skali dopiero po 2026 roku.
Podsumowując, wydaje się że przedstawiony kształt naboru 3 KPO nie ułatwia osiągnięcia założonego celu, jakim jest duża liczba rzetelnie podpisanych i realizowanych umów. Istnieje co więcej ryzyko, że te same podmioty, które wycofały się z projektów KPO/FERC 2023, złożą ponownie wnioski na dogodniejszych warunkach i paradoksalnie otrzymają dofinansowanie kosztem MŚP, mimo wypowiedzenia dziesiątek umów w ostatnich miesiącach.