Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo telekomunikacyjne (druk nr 306) z dnia 14 lutego 2012 roku, zakłada m.in. daleko idące zmiany w skróceniu okresu retencji danych telekomunikacyjnych z 24 do 6 miesięcy.
Przypomnijmy, iż dyrektywa 2006/24/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 w sprawie zatrzymywania generowanych lub przetwarzanych danych w związku ze świadczeniem ogólnie dostępnych usług łączności elektronicznej lub udostępnianiem publicznych sieci łączności oraz zmieniająca dyrektywę 2002/58/WE (Dz.Urz. UE L 105 z 13.4.2006, str 54), tzw. dyrektywa retencyjna, przewiduje w art. 6, iż okres zatrzymywania danych telekomunikacyjnych na potrzeby bezpieczeństwa w państwie członkowskim, nie może być krótszy niż 6 miesięcy oraz nie dłuższy niż dwa lata od daty połączenia. Polski ustawodawca opowiedział się za najdłuższym z możliwych okresem zatrzymywania, jako jeden z nielicznych krajów w Europie.
Zgodnie z obecnym brzmieniem art. 180a-180d PT, operator publicznej sieci telekomunikacyjnej oraz dostawca publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych są obowiązani na własny koszt, zatrzymywać i przechowywać przez 24 miesiące, licząc od dnia połączenia lub nieudanej próby połączenia, dane telekomunikacyjne niezbędne do ustalenia zakończenia sieci, telekomunikacyjnego urządzenia końcowego, użytkownika końcowego inicjującego połączenie i do którego kierowane jest połączenie. Dane te określają datę i godzinę połączenia, czas jego trwania, rodzaj połączenia oraz lokalizację telekomunikacyjnego urządzenia końcowego.
Uzasadnieniem dla skrócenia okresu przechowywania danych telekomunikacyjnych mają być statystyki, które wskazują, iż największe znaczenie i wartość dla celów, w jakim są gromadzone, mają dane pochodzące z ostatniego roku. Kolejno, dwuletni obowiązek retencji mnożył wśród operatorów koszty, które następnie odbijały się na cenie usług telekomunikacyjnych świadczonych abonentom.
Wobec zaproponowania tak radykalnej zmiany, swoje stanowisko wyraził ostatnio Rząd, który zarzuca zaproponowanym zmianom brak przepisów przejściowych dotyczących danych, które w chwili wejścia w życie ustawy będą przechowywane przez okres dłuższy niż 6 miesięcy. Z kolei zgodnie z innym projektem mającym na nowo unormować kwestię retencji danych- wysuniętym przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, okres zatrzymywania miałby zostać skrócony do 12 miesięcy. Zgodnie z projektem MAiC, operatorzy mają być również zobowiązani do zniszczenia z dniem wejścia w życie ustawy danych przechowywanych przez okres dłuższy niż 6 miesięcy, licząc od dnia połączenia lub nieudanej próby z wyjątkiem danych, które zostały zabezpieczone, zgodnie z przepisami odrębnymi.
Stanowisko rządowe wobec projektu poselskiego wskazuje, iż samo skrócenie okresu zatrzymania danych do jego minimalnego wymogu nie rozwiąże całości problemu. Swoje zastrzeżenia w tym zakresie zgłosiły także inne organy i instytucje, którym projekt poselski został przedstawiony. Według Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, zmian należy oczekiwać w unormowaniach zapewniających kontrolę nad sposobem wykorzystywania danych retencyjnych. Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan, wskazując na dane Prezesa UKE podnosi, iż Polska jest krajem, w którym najczęściej i najchętniej spośród krajów UE organy państwa sięgają po dane z retencji.
Z kolei nieuregulowaniem w PT ani w przepisach odrębnych kwestii zniszczenia tych spośród pozyskanych danych, które nie zawierają informacji mających znaczenie dla prowadzonego postępowania zajmuje się obecnie Trybunał Konstytucyjny z wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich.
Stąd nawet, jeśli zmiany w zakresie retencji danych zostaną niebawem uchwalone, wiele wskazuje na to, że równie szybko może dojść do ich nowelizacji.
Łukasz Bazański
Autor jest radcą prawnym, prowadzącym kancelarię radcy prawnego specjalizującą się m.in. w problematyce zagadnień wynikających z ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych oraz prawa telekomunikacyjnego, a także doktorantem Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego, zajmującym się problematyką odrębnej własności włókien światłowodowych.
itB Legal Kancelaria Radcy Prawnego Łukasz Bazański
