Katalog sposobów i tryby ustanawiania odrębnej własności włókna światłowodowego zostały określone w art. 40 i nast. Ustawy (Ustawa o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych z 7 maja 2010 roku, Dz. U. z 2010, nr 106, poz. 675). Również i w tym przypadku ustawodawca wzorował się na rozwiązaniach dotyczących ustanawiania odrębnej własności lokali, regulowanych ustawą z 24 czerwca 1994 roku o własności lokali (tekst jednolity Dz. U. z 2000, nr 80, poz. 903). Należy zatem przyjąć, że przy ewentualnych trudnościach interpretacyjnych przepisów dotyczących ustanawiania odrębnej własności włókien, w pełni zasadne będzie korzystanie z dotychczasowego dorobku orzecznictwa i piśmiennictwa odnoszącego się do ustanawiania odrębnej własności lokali.
Ustawa (w art. 40) przewiduje cztery sposoby ustanawiania odrębnej własności włókna światłowodowego:
- umowa pomiędzy właścicielem kabla światłowodowego wchodzącego w skład sieci telekomunikacyjnej, a nabywcą własności włókna,
- jednostronna (oświadczenie) czynność prawna właściciela kabla światłowodowego wchodzącego w skład sieci telekomunikacyjnej,
- orzeczenie sądu znoszące współwłasność kabla światłowodowego wchodzącego w skład sieci telekomunikacyjnej,
- umowa zawierana w wykonaniu umowy zobowiązującej przedsiębiorcę do wybudowania sieci telekomunikacyjnej oraz do ustanowienia po zakończeniu budowy odrębnej własności włókna światłowodowego i przeniesienia tego prawa na drugą stronę umowy lub na inną wskazaną w umowie osobę.
Pomimo tego, że nie wynika to wprost ze wskazanego przepisu, wydaje się jednak, że zgodnie z treścią Ustawy możliwy jest jeszcze jeden sposób ustanowienia odrębnej własności włókna tzn. umowa współwłaścicieli kabla, znosząca jego współwłasność,w efekcie czego dojdzie w toku procedury podziałowej do ustanowienia odrębnej własności włókien. Brak jest bowiem racjonalnego uzasadnienia za opowiedzeniem się wyłącznie za dopuszczalnością zniesienia takiej współwłasności sądownie, a juz nie umownie.
Należy spodziewać się, że najczęściej spotykaną w praktyce formą ustanawiania odrębnej własność włókna światłowodowego będzie umowa lub jednostronne oświadczenie. Z uwagi na możliwą długotrwałość procesu, zapewne rzadsze będą sytuacje ustanawiania takiej własności w drodze orzeczenia sądowego, znoszącego współwłasność kabla, pomimo że art. 210 kodeksu cywilnego przyznaje każdemu ze współwłaścicieli możliwość żądania zniesienia współwłasności. Ewentualne postępowania sądowe toczyłyby się wtedy w trybie nieprocesowym, do którego zastosowanie mają art. 617-625 kodeksu postępowania cywilnego, przy czym orzeczenie sądowe, w formie postanowienia, powinno zawierać w swej treści informacje wymagane dla umownego ustanowienia odrębnej własności włókna (zgodnie z treścią art. 41 ust. 2 Ustawy).
Bez względu na sposób i tryb ustanowienia odrębnej własności włókna, dla skuteczności oświadczenia (oświadczeń) je ustanawiającego, ustawodawca wprowadził wymóg zachowania formy pisemnej z urzędowym poświadczeniem daty (czynność prawna z datą pewną). Co do zasady urzędowego poświadczenia daty dokonuje notariusz.
O treści umów i oświadczeń ustanawiających odrębną własność włókna światłowodowego, relacjach pomiędzy współwłaścicielami części wspólnej kabla, w tym o ich prawach i obowiązkach w kolejnych częściach.
Łukasz Bazański
Autor jest radcą prawnym, prowadzącym kancelarię radcy prawnego i zajmującym się problematyką zagadnień wynikających z ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych oraz prawa telekomunikacyjnego.
itB Legal Kancelaria Radcy Prawnego Łukasz Bazański
www.itblegal.pl, sekretariat@itblegal.pl, tel. +48 609 534 158