Istotnym zagadnieniem, jakie występuje przy konstruowaniu umów dotyczących zaprojektowania i budowy sieci telekomunikacyjnych jest kwestia majątkowych praw autorskich do projektów budowlanych, których wykonanie jest przedmiotem umowy o prace projektowe.

Należy zwrócić uwagę, że projekt budowlany może być uznawany za utwór w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2006 r. Nr 90 poz. 631), dalej „PrAut”. W ten sposób, jedynie z samego faktu stworzenia dzieła-projektu budowlanego, podlega on ochronie prawnej, a zbywalny charakter autorskich praw majątkowych sprawia, że prawa do tego dzieła mogą być również przedmiotem obrotu.

Generalna reguła interpretacyjna dotycząca projektów budowlanych zawarta jest w art. 61 PrAut. W świetle tego przepisu, jeżeli umowa zawarta pomiędzy twórcą-projektantem a kontrahentem (inwestorem) nie stanowi inaczej, nabycie od twórcy egzemplarza projektu architektonicznego lub architektoniczno- urbanistycznego obejmuje prawo zastosowania go tylko do jednej budowy.

Powyższe oznacza, że jeżeli postanowienia umowy o prace projektowe lub umowy w systemie „projektuj i buduj”, nie przewidują innych rozwiązań, to istnieje domniemanie wynikające z cytowanego przepisu, że wykorzystanie projektu budowlanego przez kontrahenta ograniczone jest tylko do realizacji konkretnej inwestycji budowlanej.

Takie rozwiązanie opiera się na przyznaniu kontrahentowi licencji niewyłącznej do zastosowania projektu tylko do budowy, na potrzeby której dany projekt został stworzony. Niewyłączny charakter tej licencji polega na możliwości udzielenia przez projektanta innym kontrahentom zezwolenia do korzystania z tych samych projektów budowlanych w celu wzniesienia budynku lub budowli.

Komentowany przepis art. 61 PrAut ma charakter względnie obowiązujący co oznacza, że strony umowy mogą inaczej uregulować kwestie związane z prawami autorskimi do projektu budowalnego. W szczególności, zakres udzielonej licencji może być szerszy, a w najdalej idącym przypadku, umowa o prace projektowe w sposób wyraźny może stanowić o przeniesieniu na kontrahenta majątkowych praw autorskich do projektów budowlanych.

Rozporządzając prawami autorskimi do projektu budowlanego, strony powinny określić jego zakres w postaci wskazania tzw. pól eksploatacji. Prawo autorskie określa je jako wyznaczenie metod wykorzystania dzieła. Przykładowe wyliczenia w tym zakresie znajdziemy w art. 50 PrAut. Podstawowym polem eksploatacji będzie oczywiście, wynikająca niejako z celu umowy o prace projektowe, możliwość wykonania inwestycji budowlanej. Niemniej jednak, inwestor uzyskać może także prawo do modyfikowania, utrwalania, wprowadzania do obrotu projektu budowlanego.

Jeżeli w umowie strony zdecydują się na przeniesienie na inwestora autorskich praw majątkowych do projektów budowlanych, istotnym jest ujęcie w treści umowy dodatkowego wynagrodzenia dla projektanta. W szczególności należy wyraźnie wskazać czy wynagrodzenie to będzie zawierało się w generalnym wynagrodzeniu określonym w umowie o prace projektowe czy też z tytułu przeniesienia praw autorskich projektant otrzymać ma dodatkowe wynagrodzenie.

Zgodnie bowiem z art. 43 PrAut, jeżeli z umowy wyraźnie nie wynika, że przeniesienie autorskich praw majątkowych lub udzielenie licencji nastąpiło nieodpłatnie, twórcy przysługuje prawo do wynagrodzenia. Dodatkowo art. 45 PrAut stanowi, że wynagrodzenie to powinno być przyznane na każdym odrębnym polu eksploatacji, jeżeli umowa nie stanowi inaczej.

Łukasz Bazański

Autor jest radcą prawnym, prowadzącym kancelarię radcy prawnego, zajmującym się i specjalizującym w problematyce zagadnień wynikających z ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych oraz prawa telekomunikacyjnego.

itB Legal Kancelaria Radcy Prawnego Łukasz Bazański

www.itblegal.pl, sekretariat@itblegal.pl, tel. +48 609 534 158

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowi opinii prawnej ani porady. W celu uzyskania pełnych informacji lub porady prawnej, prosimy o kontakt: www.itblegal.pl, sekretariat@itblegal.pl, tel. +48 32 77 45 888