W dniu 26 maja 2011 r. Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej wydał decyzję, którą nałożył na Polską Telefonię Komórkową Centertel sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie karę pieniężną w wysokości 2 500 000 zł za naruszenie obowiązków informacyjnych. W związku z wcześniejszymi naruszeniami Spółki w tej samej materii, kara pieniężna została nałożona w maksymalnej wysokości.
Dostawcy usług telekomunikacyjnych dość często zmieniają stosowane przez siebie wzorce umów, regulaminów i cenników. W szczególności zmiany wprowadzane są przy okazji akcji promocyjnych, mających na celu zachęcenie klientów do nabywania usług danego dostawcy. Na gruncie sprawy PTK Centertel warto przypomnieć operatorom o zakresie obowiązków informacyjnych wobec abonentów oraz konsekwencjach ich niezachowania.
Przepis art. 60a Prawa telekomunikacyjnego określa zasady i tryb dokonywania zmian warunków umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych. Operator jest obowiązany doręczyć na piśmie abonentowi będącemu stroną umowy zawartej na piśmie treść zmian warunków umowy i regulaminu. W praktyce oznacza to obowiązek przesłania treści zmienionych postanowień abonentowi. Wyjątkiem od przedstawionych zasad jest sytuacja, gdy abonent, który udostępnił swoje dane (dla osoby fizycznej będzie to przede wszystkim imię i nazwisko, PESEL oraz adres korespondencyjny) złożył żądanie o przesyłanie zmian drogą elektroniczną na wskazany przez abonenta adres poczty elektronicznej. Ustawodawca umożliwił abonentom dokonanie wyboru sposobu komunikowania się z operatorem. Abonent musi więc złożyć w tym celu stosowny, pisemny wniosek lub zaakceptować takie rozwiązanie zaproponowane przez operatora. W praktyce takie żądanie abonenta pozwala w istocie na oszczędności dostawcy/operatora w zakresie przesyłania dokumentów tradycyjną korespondencją pocztową.
Poza obowiązkiem doręczenia zmian na piśmie, na operatorach ciąży również obowiązek podania treści zmian do publicznej wiadomości, w celu realizacji tego obowiązku wystarczy zamieścić zmiany na stronie internetowej operatora.
Doręczenie treści proponowanych zmian na piśmie oraz podanie ich do publicznej wiadomości, powinno nastąpić z wyprzedzeniem co najmniej jednego miesiąca, co w praktyce przekłada się na stosowane przez operatorów okresy rozliczeniowe, które przeważnie są miesięczne. Abonenci powinni również zostać poinformowani o prawie do wypowiedzenia umowy w przypadku braku akceptacji proponowanych im zmian. Należy zaznaczyć, że obowiązek poinformowania o prawie do wypowiedzenia umowy jest niezależny od tego, czy strony zawarły umowę terminową czy na czas nieokreślony. W razie skorzystania z prawa wypowiedzenia umowy przez abonenta, operatorowi nie przysługuje roszczenie odszkodowawcze, a także zwrot ulg, o których mowa w art. 57 ust. 6 Prawa telekomunikacyjnego, w przypadku zawarcia umowy na warunkach promocyjnych, o czym operator również powinien poinformować abonentów. Analogiczne obowiązki informacyjne wynikają z art. 56 ust. 6a Prawa telekomunikacyjnego w stosunku do abonentów, którzy umowę zawarli za pomocą środków porozumiewania się na odległość. Na żądanie abonenta, operator jest obowiązany przesłać drogą elektroniczną na wskazany przez abonenta adres treść każdej proponowanej zmiany warunków umownych. Obowiązek informacyjny dotyczy również zmian wprowadzanych do cennika usług (art. 61 ust 5, 5a Prawa telekomunikacyjnego).
Powyższe uprawnienia abonentów do wypowiedzenia umowy bez konieczności zapłaty odszkodowania i zwrotu przyznanych ulg nie zachodzą, jeżeli konieczność wprowadzenia zmian wynikła bezpośrednio ze zmian przepisów prawa oraz konieczności usunięcia niedozwolonych postanowień umownych, wpisanych do rejestru prowadzonego przez UOKiK. Wyłączenie obowiązków informacyjnych w takich sytuacjach wynika z braku wpływu przedsiębiorców telekomunikacyjnych na fakt i zakres dokonywanych zmian w obowiązujących przepisach prawa.
Konsekwencje niewypełniania lub nienależytego wypełniania obowiązków informacyjnych w zakresie dokonywanych zmian warunków umownych oraz praw abonenta z tym związanych, przewiduje art. 209 ust. 1 pkt. 13a Prawa telekomunikacyjnego. Zaniedbywanie tych obowiązków może być podstawą do nałożenia przez Prezesa UKE kary pieniężnej w wysokości do 3% przychodu ukaranego podmiotu z poprzedniego roku. Niezależnie od kar nakładanych przez Prezesa UKE, znane są także decyzje Prezesa UOKiK, który nienależyte wykonywanie obowiązków informacyjnych traktuje jako naruszające zbiorowe interesy konsumentów, także nakładając kary finansowe.
Łukasz Bazański
Autor jest radcą prawnym, prowadzącym kancelarię radcy prawnego i zajmującym się m.in. problematyką zagadnień wynikających z ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych oraz prawa telekomunikacyjnego.
itB Legal Kancelaria Radcy Prawnego Łukasz Bazański
www.itblegal.pl, sekretariat@itblegal.pl, tel. +48 609 534 158